خط فکری مرگبار

اولین سئوال این نیست که آیا خدا نیکوست، بلکه آیا او خداست؟

مقدمه

و اما مار از همۀ وحوش صحرا که یهوه خدا ساخته بود، زیرکتر بود. او به زن گفت: "آیا خدا براستی گفته است که از هیچ­یک از درختان باغ نخورید؟" زن به مار گفت: "از میوۀ درختان باغ می­خوریم، اما خدا گفته است، مار به زن گفت: "به یقین نخواهید مرد. بلکه خدا می­داند روزی که از آن بخورید، چشمان شما باز خواهد شد و همچون خدا شناسندۀ نیک و بد خواهید بود."

– پیدایش 3: 1-5

و اما یک روز که حوا در باغ، کنار درخت شناخت قدم می­زد، شیطان با او گفتگو کرد.

حوا ترسی نداشت، چون هنوز ترس وارد جهان نشده بود.

شیطان از او دربارۀ میوۀ ممنوعه پرسید. او هشدار خدا و نیت او نسبت به انسان را زیر سئوال برد. حوا گوش می­داد و کم کم به خدا مشکوک شد. او میوۀ آن درخت را وارسی کرد و از آن خورد.

آنگاه میوه را به آدم داد، و او نیز خورد.

و ناگهان آنها متوجه شدند که عریانند و خجالت کشیدند.

– امید، فصل 3

مشاهده و بررسی

این درس، ادامۀ مطالعۀ ما درمورد گفتگو و تعامل میان شیطان و حوا در کنار درخت شناخت است. بیایید کمی دربارۀ تاکتیک شیطان در مقابل حوا، آنطور که در متن کتاب­مقدس در بالا آمده است، تأمل کنیم.

حوا آنچه را که خدا دربارۀ درخت ممنوع گفته بود، اینطور برای شیطان تعریف کرد: "از آن نخورید و به آن دست نزنید، مبادا بمیرید." شیطان جواب داد: "به یقین نخواهید مرد! بلکه خدا می­داند روزی که از آن بخورید، چشمان شما باز خواهد شد و همچون خدا شناسندۀ نیک و بد خواهید بود."1

ابتدا به نظر می­رسد که شیطان فقط با خدا مخالف است، یا دستکم تفسیر دیگری از آنچه خدا گفته دارد. به نظر می­آید که تلاش او این است که حوا از خود بپرسد آیا درست شنیده یا نه. مطمئنأ یکی از تاکتیکهای اولیۀ شیطان، کاشتن شک و اغتشاش فکری است.

اما با کندوکاو بیشتر متوجه حیلۀ دیگر شیطان نیز می­شوید. می­توان در پشت این گفتۀ او: "به یقین نخواهید مرد!" این معنا را بیابید: "ای بابا، واقعأ خدا نمی­تواند چنین کاری کند، می­تواند؟" شیطان حوا را به سمت زیر سئوال بردن نیت خدا سوق می­دهد. بعد در ادامه می­گوید: "بلکه خدا می­داند روزی که از آن بخورید، چشمان شما باز خواهد شد و همچون خدا شناسندۀ نیک و بد خواهید بود." گویی اشارۀ شیطان این است که شاید خدا واقعأ نمی­خواهد حوا به مرتبۀ والاتری برسد، و همین امر حوا را به فکر می­اندازد که: "آیا واقعأ خدا خوبی مرا می­خواهد؟"

در کانون این خط فکری،  سئوال بسیار خطرناکی نهفته است: "آیا واقعأ خدا نیکوست؟" این سئوال در طول زمان باعث لغزش بسیاری از مردم شده است. وقتی حوا شروع به پرسیدن این سئوال از خود می­کند، ناگهان در دام پهن شده گرفتار می­شود. شک کردن به نیت خیر خدا، او را به فکر می­اندازد تا برای منفعت خود کاری انجام دهد .

پرسش و تأمل

آیا شما در حوزه­ای از زندگیتان برای اعتماد و توکل به خدا دچار تردید شده­اید؟

هرگاه خدا از شما می­خواهد تا به او اعتماد کنید، می­توانید مطمئن باشید که او هرچه را که لازم است دربارۀ عملکرد او بدانید، برایتان آشکار کرده است. شاید نه هرچه را که خواسته باشید بدانید، اما هرچه لازم بوده بدانید، آشکار کرده است. 

حوا پیش از این برخورد با شیطان، آنچه را که خدا دربارۀ درخت شناخت گفت، پذیرفته بود. چه دلیلی برای عدم پذیرش داشت؟ او مطابق این باور ساده و درعین حال عمیق عمل می­کرد که چون خدا، خداست، پس هرچه می­گوید باید پذیرفت. توجه داشته باشید که شیطان، حوا را به زیر سئوال بردن خدا بودن واقعی خدا ترغیب نمی­کند، بلکه او را وامی­دارد نیکویی خدا را زیر سئوال ببرد. وقتی ما با توکل و اطاعت از خدا، خدا بودن او را بازمی­شناسیم و پاسخ می­دهیم، نیکویی او را درخواهیم یافت. اگر این شبهه در ما ادامه یابد که اطاعت لازمۀ ایمان و توکل نیست، هرگز اطاعت نخواهیم کرد.

تصمیم گیری و عمل

از این داستان کتاب­مقدس می­توانیم دو درس بسیار عملی در زندگی بگیریم:

  • خود را سرگرم و درگیر با شریر نکنید.2 بُرد هرگز با شما نخواهد بود. حوا درگیرو دار صحبت با شیطان، در دام او گرفتار شد. مکر و حیلۀ شیطان بسیار بیشتر از حوا و همچنین ماست.
  • از خودتان بپرسید: "آیا انتظار من این است که پیش از اعتماد به خدا در زمینۀ مورد نظرم در زندگی، اول او خودش را بیشتر به من بشناساند؟" اگر چنین است، شاید لازم باشد قدم ایمان را بردارید. "بدون ایمان ممکن نیست بتوان خدا را خشنود ساخت، زیرا هر که به او نزدیک می­شود، باید ایمان داشته باشد که او هست و جویندگان خود را پاداش می­دهد" (عبرانیان 11: 6).

انجیل مقدس

For Further Study

Footnotes

1Genesis 3:1-4

2Matthew 9:4; 2 Timothy 2:22